Dit jaar werden twee Koninklijke onderscheidingen uitgereikt bij de Algemene gelegenheid van Koningsdag. Burgemeester Inge Nieuwenhuizen heeft de gelukkigen in de raadszaal van het gemeentehuis ontvangen en daar de versierselen overhandigd. Met deze uitreiking werd Herman Steendam uit Ruinerwold Ridder in de Orde van Oranje-Nassau en Hendrik Jan Benning uit Echten Lid in de Orde van Oranje-Nassau.

Toespraak Inge C.J. Nieuwenhuizen
Beste meneer Benning, had u zich verheugd op een fietstocht, staat u ineens in de raadszaal van de gemeente De Wolden! Dat is allemaal het idee van acht vertegenwoordigers van organisaties uit Echten en omgeving en de familie Van Hees en de familie “erven Reigersman van Holthe tot Echten”. Uw zoon zat ik het complot. We hebben u onder valse voorwendselen hiernaar toe gelokt omdat dit een speciale dag is. Voor uw familie, voor u en ook voor mij. Want dit is de eerste keer dat ik als burgemeester bijzondere mensen op een bijzondere manier mag verrassen. En ik begrijp dat u ook wel ‘de burgemeester van Echten’ wordt genoemd, dus ik bevind mij in goed gezelschap.
Uw inzet voor de maatschappij is ongetwijfeld de reden geweest voor uw aanwezigheid bij de inhuldiging van Zijne Majesteit Koning Willem Alexander als vertegenwoordiger van de bevolking van de gemeente De Wolden. Naar verluid verscheen u daar op klompen, dat maakt u een waardig vertegenwoordiger van de plattelandstraditie in De Wolden.

U bent bijzonder, al zal u dat zelf nooit beamen, omdat u zich gedurende een zeer lange periode onafgebroken, belangeloos en onbetaald voor de maatschappij heeft ingezet. U wordt geroemd omdat u zo veelzijdig bent. Over u zegt men: een zeer sociaal mens met grote maatschappelijke betrokkenheid, nuchter en bescheiden en met grote kennis van de natuur en geschiedenis van Echten. Men kent u eigenlijk niet anders dan altijd bezig met maatschappelijke projecten en vrijwilligerswerk. En ondanks dat de aanvragers gepoogd hebben volledig te zijn, is dat heel moeilijk in uw geval. In het verleden deed u vrijwilligerswerk naast uw agrarische onderneming en na uw pensionering met groot enthousiasme en een nog grotere inzet.

U was lid van de vrijwillige brandweer van Echten. Altijd paraat als de pieper ging. Als natuurliefhebber in hart en nieren organiseert u opruimacties van zwerfvuil, verwijdert u opslag op de heide en zaait u, samen met schooljeugd bermen in met bijenplanten. Niet voor niets bent u lid van de bijenverenigingen. En wat leuk: u verzorgt rondleidingen voor toeristen in Echten en omgeving. Mensen gaan vaak naar het buitenland, zonder te zien hoe mooi het dichtbij is. U opent ogen.

U bent het voorbeeld van “noaberhulp”. U houdt toezicht op alles wat er op nummer 12 gebeurt, Dit varieert van ’s nachts uw bed uit als het alarm afgaat tot met samen met de schoolkinderen dennetjes trekken op de hei om de hei schoon te houden. U neemt hiervoor het initiatief en leert de schooljeugd van alles over de natuur en leert hen deze ook schoon te houden. Natuurbeheer is uw tweede natuur.
Mede door uw inspanningen bevinden de landerijen en bossen van de familie van Hees zich nog in een goede staat en dat is een zaak van maatschappelijk belang. U trad in de voetsporen van uw vader, die kort na de Tweede Wereldoorlog begon met het beheren de heide- en bosterreinen. U nam het over vanaf de jaren ‘ 70 van de vorige eeuw. U had ideeën over het beheer van de heide, zoals begin jaren ’80 het laten grazen van koeien daarop, teneinde vogelkers en berkenopslag te bestrijden. Dat was volkomen nieuw in die tijd, men keek daar vreemd tegenaan maar het bleek zeer effectief te zijn. Daarnaast verzint u steeds weer nieuwe dingen om de heide te behouden, zoals gecontroleerd afbranden, klepelen, chopperen, subsidie binnenhalen om de hei af te laten plaggen enz.
Ook organiseert u voor de familie van Hees de jaarlijkse natuurwerkdag, de eerste zaterdag van november. Dit is een happening, want behalve werken in het veld wordt er

altijd een bijzonder element toegevoegd aan die dag. Het ene jaar komt er een dichter voordragen, het andere jaar spreekt de burgemeester, weer een ander jaar spreekt de voorzitter van Landschapsbeheer Drenthe. Dit jaar komt er een voordracht over de honingbij. Het bosbeheer gebeurt op dezelfde enthousiaste en pragmatische wijze. Als men ‘ brandhout’ nodig heeft dan kan dat, maar het moet onder uw leiding zelf gezaagd worden. Zodoende wordt het bos opgeknapt en men heeft brandhout, dit alles met gesloten beurzen. En het mooie is dat u iedereen, van jong tot oud, enorm kan boeien met uw aansprekende manier van vertellen. Die fietstocht die vandaag niet doorgaat, doe ik dus graag een keer met u als het mag?

Vanaf ongeveer 2002 bent u als vrijwilliger betrokken bij Koninklijke Visio, locatie Echten. Tijdens de zomerperiode bent u op zondagmiddag gastheer op het terrein en dat doet u ook tijdens de Open Monumentendag; u ontvangt dan bezoekers die komen wandelen en fietsen en vertelt verhalen over de geschiedenis van Het Huis te Echten en Koninklijke Visio. Daarnaast begeleidt u cliënten van Visio (visueel en verstandelijk beperkt) van, naar en tijdens voetbalwedstrijden van SV Heerenveen. Of tijdens de Drentse Fiets4Daagse en de Hoogeveense rijwiel vierdaagse. En u bent de vaste begeleider tijdens verschillende grote evenementen in Echten, zoals de vrachtwagenrun, het jaarfeest en de jaarafsluiting. En ook in de Sinterklaas en Kerstperiode bent u steun en toeverlaat. Wat mooi dat u cliënten op uw boerderij verwelkomt, waarbij ze o.a. koeien, kalveren en schapen kunnen zien en voelen. En dat is nog niet alles, u fietst wekelijks op de duo fiets met ouderen van een dagbestedingsgroep. U fietst in de Echtense omgeving en soms zelfs over de voergang van een melkveehouderij, alwaar de koeien dit schouwspel net zo mooi vinden als het duo op de fiets.

En iedereen weet het: u onderhoudt de duiventil en u voert de duiven. Een niet te missen en inmiddels vertrouwd tafereel. Op uw klompen bestijgt u de houten ladder van de markante witte duiventil die het weiland voor Huize Echten opsiert. De duiven weten het al, van alle kanten vliegen ze luid koerend aan; het voer tegemoet u hen brengt. En tenslotte heeft u meegeholpen aan verschillende doe-projecten, zoals het maken van een belevingspad en onderhoudswerkzaamheden op het terrein. De mensen van de Koninklijke Visio zijn u dankbaar.
In februari 2012 reageerde u op een vrijwilligersvacature bij het bezoekerscentrum Dwingelderveld van Natuurmonumenten op de functie van vrijwillig boswachter. Een maand later ondertekende u het vrijwilligerscontact en tot op de dag van vandaag vervult u deze rol als vrijwilliger en ambassadeur voor Natuurmonumenten met verve. Nu niet meer als vrijwillig boswachter, maar ondertussen als gastheer bij de Zaandstee, een kleinschalige inforuimte van Natuurmonumenten bij de schaapskooi Achter’t Zaand. U houdt de Drentse taal en traditie in ere, want u spreekt uitsluitend Drents, én draagt uw klompen tijdens uw dienst. Tot op de dag van vandaag wordt uw inzet enorm gewaardeerd. U bent een bescheiden man met het hart op de juiste plek, een mensenmens. U weet mensen en vooral kinderen aan zich te binden met uw verhalen over de natuur en de cultuurhistorie en blijft ten allen tijden uzelf. De Big Five, een scholenprogramma voor basisonderwijs, behoort tot uw favorieten. Kinderen mee op sleeptouw de natuur in, soms vijf dagen aaneengesloten. Volgens u kun je er niet vroeg genoeg mee beginnen. Helaas gooide corona ook voor u roet in het eten, het vrijwilligerswerk werd een tijdje stil gelegd en u twijfelde of hij nog terug zou komen.
Maar u staat er weer en vervult uw rol glansrijk. Dat u zich als agrariër uit het kleine dorpje Echten in wilde zetten voor een natuurbeschermingsorganisatie was natuurlijk best een stap. U geeft daar altijd een mooie draai aan; wij hoeft’t niet altied mit mekaar iens te wezen, as wij mekaar mar respecteert. En zo is het! Uw imposante rij aan bijenkasten komt de bestuiving van bloemen in Echten zeker ten goede. Niet alleen mensen, maar ook de bijen zijn uw ongetwijfeld zeer dankbaar. En

deze imkerspassie deelt u graag met kinderen. U brengt uw kennis en ervaring over op de nieuwe generatie. U motto is: ‘Kinderen van het platteland moeten weten hoé het platteland te onderhouden’. En dat is misschien wel kern van de visie op de toekomst van het platteland? U leert de Echtense kinderen graag over het onderhoud van de heide, onder andere tijdens de jaarlijkse Natuurwerkdag. U maakt dorpsgenoten die moes- tuinieren graag blij met stekken van aardbeiplanten, sla en koolsoorten.

Elke paar jaar renoveert buurtschap de Oshaar het Fietspad over de Nes; het semi- verharde pad tussen de weilanden door, aangelegd om de kinderen vanaf de Oshaarseweg een veilige route naar de dorpsschool te bieden. U bent hier altijd actief bij betrokken; de materialen mogen voorafgaande aan de renovatie op uw erf staan en na gedane arbeid staat de koffie klaar. U bent een voorbeeld, al zal u, bescheiden als u bent, dat zelf nooit beamen. Uw fiets en uw klompen brengen u nog altijd waar u wil.
Ook dat is een mooi voorbeeld.

U weet bovendien wat u wil. En dat maakte u ook kenbaar toen u zich in 2006 aanmeldde als vrijwilliger bij de molenstichting. Geen bestuursfunctie en beslist geen molenaar. U bent er vijftien jaar vrijwilliger geweest en heeft vele bezoekers te woord gestaan en gewezen op wat de molen te bieden heeft. U maaide en verzorgde de molenbelt en de parkeerplaats en stelde materiaal beschikbaar voor grotere klussen, zoals grondbewerking en plaatsen van afrasteringen. Door uw contacten met Landschapsbeheer Drenthe heeft de Molenstichting de molenbiotoop kunnen optimalisering. Maar u bent van meer markten thuis, bijvoorbeeld het verkoop klaar maken van de molenproducten en het bemensen van de kraam bij evenementen als de Oogstdag in Lhee. De Molenstichting draagt u een warm hart toe.
Nadat u in 2009 te horen kreeg dat de Maria kerk uit Ruinen het kerkje in Echten wilde verkopen, bent u meteen in actie gekomen. Het kerkje mocht niet in “andere” handen komen want u vond dat het kerkje nog steeds gebruikt moet kunnen worden voor rouwen en trouwen. Heel wat uren heeft u onderzocht wat de mogelijkheden waren om het kerkje voor Echten te behouden. Met nog vier andere bestuursleden heeft u het dorp ingeschakeld om te kijken of de draagkracht van alle inwoners er was. En die was er. De meeste inwoners wilden de kerk behouden als kerk, annex dorpshuis. In juni 2010 is er uiteindelijk een oprichtingsakte getekend waarna het dorpshuis pas in 2014 echt in de handen kwam van de stichting. Hierna volgde een verbouwing waarbij u volop actief was. U heeft zich op allerlei manieren ingezet voor het behoud van de Olde Karke. En daar zijn velen u, waaronder ik, dankbaar voor.

Tot slot bent u sinds vijf jaar tijdens het museumseizoen eens in de twee weken rondleider voor de bezoekers van museumboerderij de Karstenhoeve in Ruinerwold. U doet dit op een bijzondere karakteristieke wijze; in boerenkiel en op klompen, geheel passend in de stijl van het museum. En bent u actief in de verbouw en oogst van rogge op een perceel grond van het museum. Hetzelfde doet u voor museum het Pasmanshuus in Ruinen. U brengt de historie in uw verhalen tot leven. Zo belangrijk om het heden te kunnen begrijpen.
Meneer Benning. Wat bent u een bijzonder en markant mens. Zoals gezegd, is er geprobeerd te omschrijven wat u allemaal doet. Maar het is dit en meer. Terecht draagt u de eretitel ‘burgemeester van Echten’. Laten we dat vooral zo houden. Een mooi mens. Altijd dicht bij uzelf, dichtbij andere mensen en dichtbij de natuur. Mensen zoals u maken de wereld mooier.
Ik speek namens allen hier aanwezig en niet aanwezig als ik zeg: DANK U WEL. Ik mag u vertellen dat heel veel mensen vinden dat u voor al uw werk een lintje verdient. Zo bescheiden als u bent, komt dat misschien niet in u op. Maar Hendrik Jan Benning,

geboren te Ruinen en wonende te Echten, ik mag u vertellen dat het Zijne Majesteit de Koning heeft behaagd u te onderscheiden en te benoemen tot Lid in de orde van Oranje Nassau. Van harte gefeliciteerd!