Ruinen is een begrip. Bij Ruinen denkt men in eerste instantie aan het oude beeld van Drenthe: de grote stille heide met de schaapskudde. Tussen Ruinen en de bossen van Dwingeloo vindt men het uitgestrekte reservaat van de Benderse-, Kralose- en Dwingelose Heide. Dit reservaat is met 1300 hectare het grootste aaneengesloten heidegebied van Drenthe. Dagelijks (in de winter onregelmatig) loopt de herder met zijn schaapskudde op de heide.

De kudde vertrekt omstreeks 10.30 uur en de terugkomst is tussen 17.00 en 18.00 uur. In Ruinen wonen 3673 mensen.

Ruinen en omgeving nodigen uit om erop uit te trekken. De boerderijen, schaapskooien en buurtschappen zijn stille getuigen uit een ver verleden. Het dorp heeft een gezellige brink, een historische kerktoren uit de 15e eeuw en leuke terrasjes om te genieten van de dorpssfeer. Het is het uitgangspunt voor prachtige wandel- en fietstochten, o.a. door Nationaal Park Het Dwingelerveld.

Ruinen is een zeer oud dorp, reeds vermeld in een akte uit 1139 waarin Otto van Ruinen wordt genoemd als een der dienstmannen van de bisschop van Utrecht. In die tijd werd in Ruinen een Benidictijnenklooster gesticht dan in 1325 verhuisde naar Dickninge in de Wijk.

Ruinen is gebouwd rond een nostalgische brink, waaraan een zeer oude kerk (1423) staat. In de nabijheid van de Brink bevindt zich de museumboerderij Pasmans Huus. In deze authentieke boerderij worden gebruiksvoorwerpen die omstreeks 1900 gebruikt werden, tentoongesteld.